Feiten & Cijfers
In Aalst wonen de bibliotheek en de Academie voor Podiumkunsten sinds 21 juni 2018 samen in Utopia. In de rand van de feestelijkheden ontdekten wij dat 29 van de 36 jeugdboeken die de Aalsterse auteur Patrick Bernauw opneemt in de bibliografie op zijn website, werden afgevoerd uit de bib van Aalst. Het gaat op een paar uitzonderingen na om de meest populaire jeugdboeken van de auteur, die in de loop der jaren bijvoorbeeld een zesde of een achtste druk haalden, die ook bekroond werden in binnen- (en buiten)land en vlot vertaald. Naar verluidt werden deze titels verwijderd omdat ze stuk voor stuk niet 1 keer in een periode van 3 jaar waren ontleend. Dit levert een meer dan merkwaardig contrast op met het titelbestand, en daaruit afgeleid de ontleencijfers, in bibliotheken in de rest van Vlaanderen.
Hoewel het, eveneens naar verluidt, het beleid is van de bibliotheek dat alle nieuwe titels van Aalsterse auteurs worden aangekocht, is dit ook lang niet van toepassing op alle “nieuwe” – of voor de bib van Aalst “nieuwe” – titels die Patrick Bernauw sinds 2014 publiceerde. Zo blijven er op die manier nog in totaal 33 titels van en over de auteur beschikbaar in Aalst, website incluis, tegenover in kleinere bibliotheken als Zottegem of Brakel 44, Ninove 45, Temse 46, Dendermonde 54. In het land van de vileine Reynaert, meer bepaald in Sint-Niklaas, zijn dat er 55. In Gent, waar de auteur steeds met open armen werd ontvangen: 108. In heel Oost-Vlaanderen: 147. U kunt die cijfers makkelijk zelf controleren in de catalogus van de bibliotheek van Aalst, en vervolgens zoeken via
Oost-Vlaanderen: https://aalst.bibliotheek.be/
(Noot: Boven- en onderstaande cijfers dateren van juli 2018. In november 2018 bleek het aantal titels op naam van Patrick Bernauw al opnieuw gezakt van 33 tot 23.)
Zowel de bevoegde schepen als het diensthoofd van de bibliotheek stellen dat er geen sprake is van een beleid in het nadeel van de auteur, integendeel zelfs. Uit steekproeven in de bibliotheekcatalogi blijkt nochtans dat, van alle titels van en over Patrick Bernauw die aanwezig zijn in de bibliotheken van Oost-Vlaanderen (147), de Utopia bibliotheek van Aalst er slechts 22% aanbiedt. Voor vriend en collega Guy Didelez (zie verder), auteur uit Merksem, bedraagt die score een zeer verheugende 42% (53 op 127). Voor een Aalsters schrijver met een kwantitatief aanbod dat het dichtst in de buurt komt van dat van Patrick Bernauw, is het – omdat hier inderdaad het thuisvoordeel speelt – een zeer terechte 52% (51 op 98). In de meeste andere bibliotheken zijn de scores van plaatselijke auteurs hiermee vergelijkbaar.
Niet onbelangrijk detail: de auteur is sinds 2004 docent literaire creatie aan de Academie voor Podiumkunsten in Aalst, die samen met de bib onderdak heeft gevonden in Utopia. Vanaf 1 september heet de opleiding trouwens “schrijver”.
Het eindwerk/jaarproject van de literaire creatie 2017-2018, het boek met de literaire wandeling Een Gids voor Utopia, mocht niet voorgesteld worden in het officiële programma van de opening van Utopia. Het kon ook niet verkocht worden, niet opgehaald (als het in voorverkoop was verkocht) en ontlenen in de bib zat er evenmin in. Dit puur pedagogisch project zou “deontologisch in strijd” geweest zijn “met de uitgevers van het koffietafelboek” De weg naar Utopia.
Een Bewaarbibliotheek
De Scriptomanen waren en zijn samen met de Storytellers van oordeel dat iedere lokale bibliotheek de taak ter harte moet nemen plaatselijke auteurs te “bewaren” en “ter beschikking te stellen”. Zie bijvoorbeeld de “Bewaarbibliotheek Wevelgem”.
Daarom hebben zij het initiatief genomen een Utopisch Fonds Onwaarschijnlijk Literair Interessant Erfgoed (UFOLIE) Patrick Bernauw op te richten, een soort Bewaarbibliotheek zeg maar, waarin zijn Verzameld Werk wordt ondergebracht. Voor het Directiecomité hebben zij enkele vrienden en collega’s van Patrick Bernauw aangezocht, die als co-auteur in Aalst nogal eens mee werden afgevoerd: scenarist en – vooral – jeugdschrijver-lezingenkampioen Guy Didelez, non-fictie schrijver en – vooral – scenarist van diverse TV-reeksen, headwriter Familie Luc Schoonjans, en schrijfster van jeugd- en kinderboeken maar – vooral – kunsthistorica en stafchef van The Phoebus Foundation, Prof. Dr. Katharina Van Cauteren. Als Directeur voor het Leven en Woordvoerder konden zij rekenen op acteur en regisseur Anton Cogen. Samen met Bernauw waren Cogen, Didelez en Schoonjans in 1992 trouwens ook stichtende leden van het Aalsterse productiehuis, nu vooral actief als digitale uitgeverij, vzw de Scriptomanen.
Met hun medewerking en steun – maar vooral ook met de uwe! – konden zij onze UFOLIE Patrick Bernauw realiseren, om niet alleen de goede werking van de Bewaarbibliotheek maar ook allerlei literaire activiteiten te financieren. Hiervoor stond een succesvolle crowdfunding garant die liep tijdens de “grote vakantie” van 2018. Hieraan werd o.a. actief meegewerkt door vzw de Scriptomanen en door The Phoebus Foundation (www.vossen.vlaanderen) die vouchers voor gratis tickets voor de Expeditie Reynaert ter beschikking stelde, evenals exemplaren van de nieuwe bewerking van het Reynaertverhaal, door Patrick Bernauw, Katharina Van Cauteren en Rik Van Daele.
Het huishoudelijk reglement en een catalogus vindt u hier. Lid worden van de bibliotheek kan door storting van 20€ op onderstaand rekeningnummer van vzw de Scriptomanen:
IBAN: BE 43 0016 9362 0101 – BIC: GEBA BE BB
Uw lidmaatschap gaat meteen in en geldt voor het hele lopende jaar + het volgende jaar.
U vindt ons ook op Facebook.
Met onze dank voor de belangstelling,
Anton Cogen, Woordvoerder & Directeur voor het Leven “UFOLIE Patrick Bernauw”